 |
හීං අක්මෑල්ල |
Spilanthes නම් උද්භිද ගණයට අයත් දේශීය ශාක විශේෂ 3ක් පොදුවේ අක්මෑල්ල ලෙස හඳුන්වා ඇත. Spilanthes iabadicensis හීං අක්මෑල්ල ලෙසත්, Spilanthes calva මහ අක්මෑල්ල ලෙසත්, Spilanthes paniculata අක්මෑල්ල ලෙසත් හඳුන්වනු ලැබ ඇත. පොදුවේ අක්මෑල්ල ශාක සෙ.මි. 30 පමණ ඉහලට වැවෙන, පොළවට සමාන්තරවද වර්ධනය වන දුර්වල කඳක් සහිත කුඩා වාර්ෂික පැළෑටි වේ. අක්මෑල්ලවල කඳ හා අතු තරමක්ද කොළ ඊට මදක් වැඩියෙන්ද බූව සහිතය. කඳ ලා රතු පැහැයක් ගනී. කුඩා ශීර්ෂක වල කහ පැහැති මල් හට ගනියි. ඵලය කුඩා චර්මලයකි. බීජ මගින් ව්‍යාප්තිය සිදුවේ. හීං අක්මෑල්ල ශාකයේ අනෙක් වර්ගවලට සාපේක්ෂව කොළ ගහනය අඩු අතර දිගු මල් නටුව කැපීපෙනේ. අක්මෑල්ල විශේෂ Asteraceae කුලයට අයත් ය.
දත් රෝග, මුඛ රෝග, හොරි, දද, කුෂ්ඨ, වණ, තුවල, ඔඩු, අර්බුද, මුත්‍ර ගල්, ආමවාතය, කුසගිනි මදිකම, අතීසාර, සර්ප විෂ, හතිය, අධික ලෙස මුඛ ශ්‍රාවයන් ඇති වීම ආදී රෝග අවස්ථා රැසකට අක්මෑල්ල ශාකයේ කොළ, මුල්, මල් සහ සම්පූර්ණ ශාකයමත් යොදා නිපදවූ ඖෂධ භාවිතා කරයි. අක්මෑල්ල මුල් දත් කැක්කුමට බෙහෙවින් ගුණදායකය. මෙම ශාකයේ මල් සහ කොල වේදනාව සහිත දත්වලට තබා විකාගෙන සිටීමෙන් වේදනාව අඩුවේ. උගුරේ සහ විදුරුමස්වල ආසාදන සඳහා ද සෙම්ගෙඩි වලට ද මෙම ශාකය ප්‍රත්‍යක්ෂ ඖෂධයකි. වාත, ඉඳිමුම්, සෙම් රෝග හා වණ තුවාල ආදිය සුව කරන ඔසුවක් යැයි ආයුර්වේද, යුනානි හා දේශීය වෛද්‍ය ශ්‍රාස්ත්‍ර වල දැක්වේ. දේශීය පිළිස්සුම් වෙදකමේ භාවිත කරන තෙල් වර්ග සෑදීමටද අක්මෑල්ල යොදා ගනී. අක්මෑල්ල දළු කෝමාරිකා යුෂින් අඹරා ආලේප කිරීමෙන් ගින්නෙන් හා උණු ද්‍රව්‍යයෙන් වූ පිලිස්සීම් සුව වේ. හිසරදයට අක්මෑල්ල දළු අඹරාගත් ප්‍රලේපය නලල මත තැවරීමෙන් සහනය ලැබෙයි. පවනේ වියලාගත් අක්මෑල්ල කොළ චූර්ණය තොල් සහ විදුරුමස් ආශ්‍රිත රෝග හඳහා ද, කෘමිනාශනය පිණිස ද යොදා ගැනේ. හනු සන්ධිය ඉදිමී වේදනාව ඇති විට අඹරාගත් අක්මෑල්ල පිටතින් ආලේප කෙරේ.
ඉන්දීය වෙදැදුරන් මෙම ශාකය විවිධ ස්ත්‍රි රෝග, ප්‍රසව රෝග හා ළදරුවන්ගේ චර්ම රෝග ආදියට ඔසුවක් සේ භාවිතා කරයි. පිලිපීන ජාතිකයෝ සම්පූර්ණ අක්මෑල්ල ශාකය කෂාය කර අතීසාරයට යොදති. දේශීය ගව වෙදකමේදී අක්මෑල්ල භාවිතා කරයි. අක්මෑල්ල ශාක වේදනා නාශක, විෂබීජ නාශක සහ මුත්‍රකාරක ආදී ගුණයන්ගෙන් යුක්ත ය.
මූලාශ්‍ර_ ශාක ලෝකය සහ ශ්‍රී ලංකාවේ ඖෂධීය ශාක, ඔසුතුරු විසිතුරු සහ කෘති සහ අන්තර්ජාලයෙන්
 |
| මහ අක්මෑල්ල |
0 comments:
Post a Comment